Weten & Tech

Seks en de seculiere natie

11-02-2011 09:00

Wilders is dol op moslima’s. Hun schoonheid gaat hem zo aan het hart dat hij het niet kan verkroppen dat sommige moslima’s hun haar aan de mannelijke blik willen onttrekken. De PVV is ook gek op homo’s. Acceptatie van andersgeaarden is voor hen zo belangrijk dat ze iedereen die moeite heeft met blote billen in een leerbroek het land uit willen zetten. Voor Wilders en zijn fans heeft Nederlanderschap alles te maken met seksualiteit. Homofobie, scheiding van de seksen en seksueel geweld horen volgens hun niet thuis in de Westerse maatschappij, die zij als seculier en liberaal zien. Deze rechtse kaping van hun onderwerpen verontrust de wetenschappelijke gemeenschap die zich bezighoudt met seksualiteit. Daarom vond op 27 en 28 januari aan de Universiteit van Amsterdam de conferentie Sexual Nationalisms plaats.

Seksuele botsing
Seksuele politiek (identiteitspolitiek gericht op emancipatie van minderheden als vrouwen en homo’s) was jaren het toonbeeld van progressiviteit. Het opkomen voor de rechten van seksuele minderheden ging toen gepaard met gevoeligheid voor het lot van andere minderheden, die op basis van bijvoorbeeld hun afkomst niet tot de mainstream behoorden. Seksuele politiek is nog steeds het toonbeeld van modern zijn, maar seksuele politiek wordt nu ingezet om een tegenstelling aan te geven tussen wij, het seksueel bevrijde Westen, en zij,  de seksueel achterlijke Moslims. Een sexual clash of civilizations. Dit levert een duivels dilemma op voor de wetenschappers aanwezig op de conferentie. Zij hebben het gevoel dat ze moeten kiezen tussen vrouwen (en homo’s, lesbiennes en transgenders) of moslims.

Het verschil tussen hullie en zullie wordt daarbij gezien als het verschil tussen geseculariseerde democratieën en religieuze dictaturen. Seksuele emancipatie is niet alleen een symbool geworden van secularisatie, maar wordt ook gezien als een verdienste van secularisatie. Zonder ontkerkelijking geen blijf-van-mijn-lijf-huis,  kinderopvang en Gay Pride is dan de redenatie.

De seculiere mythe
Het is uiterst opmerkelijk om Nederland te zien als toonbeeld van vrouwenemancipatie. In Nederland zijn het nog steeds vrouwen die belast zijn met nagenoeg alle zorgtaken, onze kinderopvang is een grap en met slechts 12 procent vrouwelijke hoogleraren doen we het ook in internationaal perspectief werkelijk belabberd. Vrijwel onafgebroken regeringsdeelname van de Christendemocraten is een belangrijke reden voor deze gebakken peren.

Los daarvan is het onterecht de verworvenheden van de homo- en vrouwenbeweging enkel toe te schrijven aan moderne secularisatie. Er zijn vele voorbeelden van gelovige feministen, zeker onder zwarte feministen. Daarnaast stellen sociaalwetenschappers dat de seculariseringsthese helemaal niet opgaat voor het westen. De hernieuwde interesse in mystiek en aanbidding van nieuwe heiligen als Che Guevara en Nelson Mandela zijn slechts een paar voorbeelden daarvan.

Buitenlandse taal
Het was nadrukkelijk de intentie van de organisatoren om een bijdrage te leveren aan het maatschappelijk debat. Voorafgaand aan de conferentie was er een discussie in De Balie en de sessies waren gratis zonder registratie toegankelijk. Toch bleef het binnen de eigen scene. Academici in dit veld beginnen zelden bij bestaande, werkelijk ervaren problemen. In plaats daarvan richten zij zich op poststructuralistische analyse van woorden, filosofische achtergronden en andere vormen van kritische (zelf)reflectie.

Hierdoor wordt er zo’n totaal andere taal gesproken dan in het politieke debat door de PVV en anderen gebruikt wordt. Ter voorbeeld: in het eindpanel was een van de kritiekpunten op de twee dagen dat de organisatie zelf racistisch was. Er werd immers vooral over moslims gesproken en geen van de presenterende onderzoekers was zelf moslim of anderszins zwart. De bijdrage van een dergelijke conferentie is dan ook jammerlijk beperkt. Wilders blijft vrouwen misbruiken, feministen blijven in de ivoren toren, niemand wint.

Linda Duits is kapitalist. Ze promoveerde op etnografisch onderzoek naar meisjescultuur in de multiculturele samenleving.