Weten & Tech

Mans En Garde: Archer&Excalibur

07-07-2013 18:30

Afgaande op een onvolledige en nogal vals informerende brief (9 juli 2010) van toenmalig minister van Defensie Eimert van Middelkoop aan de Kamer, lijkt de ontwikkeling van slimme artilleriegranaten nog in de kinderschoenen te staan. Reden om de aanschaf door Nederland (verder) uit te stellen (.pdf). Op uitzonderingen als de must have JSF na, loopt Nederland vaak jaren, zo niet decennia achter op ontwikkelingen. Amerikaanse militairen droegen nog ouderwetse model WOII helmen toen ze halverwege de tachtiger jaren van de vorige eeuw de beschikking kregen over 155 mm Copperhead lasergeleide precisiemunitie (LGP). Deze geleide granaten werden in de Golfoorlog van 1991 voor het eerst live verschoten. De Bundeswehr verschiet sinds 2000 SMArt 155 projectielen voorzien van twee infrarood en (millimeter wave) radargeleide submunities. In 2006 verschoot het Amerikaanse leger in Irak voor het eerst GPS-geleide 155mm M982 Excalibur projectielen (nadien eveneens in Afghanistan). Toch meldt minister van Middelkoop aan de Tweede Kamer in 2010 over de betreffende GPS-techniek: “Deze ontwikkelingen verkeren echter in een dusdanig vroeg stadium dat verdere studie momenteel nog niet zinvol is”. En Garde vindt de techniek wel zinvol genoeg om er wat van uit te lichten. Een die het verschiet. En een die verschoten wordt. Het duo Archer&Excalibur.


archerBAEsystems2
(Foto: BAE-Bofors AB)

Men neme een Volvo -‘they’re boxy but they’re good’. Men zet hier een 155 mm houwitser van Bofors op -in ijzer sinds 1646, in schietstaal sinds 1883. Men laadt een GPS-gestuurd Raytheon-BAE Systems Bofors AB M-982 Excalibur projectiel, en tot op vijftig a zestig kilometer heeft iedereen respect voor je.

Hoewel de meeste zware Self-Propelled (SP) artilleriesystemen een rupsonderstel hebben, zijn er ook stukken met een wielonderstel. FH77 BW/L52 Archer (.pdf) is zo’n systeem. De ontwikkeling hiervan begon in 2003, in 2009 resulterend in Zweedse en Noorse orders van elk 24 stuks.

Om met het platform te beginnen, voor Archer werd een civiele 6×6 Volvo A30D gelede (scharnierend samengesteld) truck aangepast voor militair gebruik inclusief een pantsering tegen sommige mijnsoorten, kleinkaliber munitie en granaatsplinters (Level 2 STANAG 4569). Een tiencilinder diesel van 340 pk geeft de 33 ton wegende combinatie een topsnelheid van circa 70 km/u. Het rijbereik op de weg bedraagt 500 kilometer.

archerzweden2
(Foto: Defensie Zweden)

Achterop op het Volvo platform zit een naar beide kanten 75 graden draaibare gepantserde geschutsmodule waar een doorontwikkeling van de getrokken 155 mm Bofors FH-77 houwitser in huist, een in 1978 geïntroduceerd artilleriestuk. De houwitser heeft nu een 52 kaliber lange schietbuis, automatisch geladen vanuit magazijnen waar 21 granaten en een scala aan aandrijfladingen in zitten. Automatisch laden in 155 mm hebben ze bij Bofors sinds hun Bandkanon 1 (Bkan 1) uit de zestiger jaren ervaring mee. Het Bkan-record van 45 seconden om de gebruiksklare munitievoorraad van 15 projectielen te verschieten wordt in Archer niet geklopt. Een snelvuursalvo van 3 granaten in 20 seconden, 21 in 3,5 minuut of continu circa 80 per uur zolang de voorraad strekt, blijft echter knap vervelend aan de ontvangende kant. Daar krijgen ze bij beschieting door slechts één Archer alleen tien minuten pauze als de bemanning het magazijn herlaadt met de 20 reserve granaten aan boord. Het enige moment dat ze uit het voertuig moeten komen.

Wel onbeschermd, maar geen onbewaakt moment als de secundaire bewapening alert is. Deze bestaat uit een M151 PROTECTOR Remote Weapon Station. Een gestabiliseerd vanuit het voertuig bediend .50 machinegeweer voorzien van dag en nacht optics plus een laser range finder. De laser is bovendien gekoppeld aan de vuurleidingcomputer van het hoofdgeschut, dat zo tot op circa twee kilometer nauwkeurig direct (vizierlijn) vuur kan uitbrengen. Archer doet het echter vooral indirect. Standaard granaten van circa 45 kilo kunnen tot 30 kilometer ver worden geschoten. Base bleed exemplaren reiken 40 kilometer ver. Indien mogelijk en-of noodzakelijk, kunnen in MRSI-modus (Multiple Rounds Simultaneous Impact) tot 6 granaten gelijktijdig arriveren. MRSI is mogelijk binnen een ‘van-tot’ afstand middels een snelle wisseling van elevatie in combinatie met het variëren van de aandrijflading.

archerzweden4
(Foto: Defensie Zweden)

Naast conventionele exemplaren kunnen er geleide granaten worden verschoten. In Archers geval met 35 kilometer ver dragende BONUS-155 granaten. Een BAE Bofors-NEXTER (GIAT Industries) projectiel (.pdf) vergelijkbaar met de eerder genoemde SMArt 155, voorzien van twee IR-geleide subprojectielen met een EFP lading.

Dan het titel-projectiel, de samen met het Amerikaanse Raytheon ontwikkelde BAE Bofors M982 Excalibur (.pdf). Deze laat zich door GPS leiden en wordt na het afvuren aan het eind van een ballistisch traject op het hoogste punt door hier openklappende vinnen naar de (GPS) berekende doellocatie gestuurd. Excalibur breidt de respectzone zo uit tot plusminus vijftig kilometer.

BONUS
155BONUSBAE
(Foto: BAE Bofors AB)

Excalibur
XM982Excaliburwiki

Geen Excalibur zonder Arthur. Daar voorziet de Zweedse Saab Group in, waar Bofors AB toe behoort. Hun ARTHUR maakt Archer effectiever. ARTHUR werd bij elkaar geacroniemd uit wat het is: een ARTillery HUnting Radar. Een C-band pulse doppler radarsysteem waarmee (lage baan) ballistische raketten, artillerie- en mortiergranaten in de lucht kunnen worden gespot. Met deze informatie kan de vuurlocatie worden geplot. Afhankelijk van de ARTHUR uitvoering en het soort gespotte projectiel is ARTHUR in staat om vijandelijke artillerie 15 tot 60 kilometer ver weg in kaart te brengen met een foutmarge van (volgens de folder) 0,25-0,15 procent van de afstand.

Daar de tegenpartij mogelijk ook over dergelijke ARTHUR systemen beschikt, kan Archer de 155 mm Bofors achterop in circa twintig seconden in stelling brengen. Het weer inklappen van de steun aan de achterkant en in transportstand brengen van de loop duurt ongeveer even lang. Met een snelle drieschotssalvo op grotere afstand is Archer mogelijk al weer onderweg voor de drie respect afdwingende granaten landen. Nu maar hopen dat het laatste nieuws uit China een vertaalfout is. Anders kunnen zij hun PLZ-05 155 mm SP-artillerie laden met een projectiel dat een nog respectabeler bereik van honderd kilometer heeft.

ARTHUR
ArthurSaab
(foto: Saab Group)


Mil Channel kijk op Archer
http://www.youtube.com/watch?v=Q6RqA94Xak8

Excalibur in Kandahar (Excalibur wordt sinds 2008 in Afghanistan gebruikt)
http://www.youtube.com/watch?v=nfESvQIpdz8


(Titelfoto: BAE-Bofors AB)