De Nederlandse overheid moet actief de stereotypen bestrijden die aan Zwarte Piet vastzitten. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om kenmerken die mensen kunnen doen denken aan het slavernijverleden. Dat adviseert het VN-comité dat optreedt tegen rassendiscriminatie vrijdag.
Een Nederlandse delegatie was vorige week twee dagen bij het VN-comité (CERD) in Genève. Dat comité bestaat uit mensenrechtenexperts en beoordeelt om de vier jaar of landen zich houden aan de VN-verdragen die zij hebben ondertekend. Het ging in Zwitserland onder meer over arbeidsmarktdiscriminatie en de rol van lokale overheden bij de aanpak van discriminatie. En dus ook over Zwarte Piet.
Een van de belangrijkste conclusies van het rapport is dat Nederland meer moet doen aan het voorkomen van discriminatie. Nu ligt volgens het VN-comité de nadruk vooral op reactieve maatregelen, en wordt pas actie ondernomen als discriminatie zich al heeft voorgedaan.
Een woordvoerder van de Nederlandse delegatie zei vorige week al dat de overheid niet bepaalt hoe Piet eruit ziet en dat de overheid ook geen verbod oplegt. Maar ook dat de Nederlandse overheid de dialoog blijft stimuleren en de pijn begrijpt.
Minister van Integratie Lodewijk Asscher (PvdA) sluit zich aan bij conclusies in het VN-rapport over Zwarte Piet. Het rapport pleit volgens de minister voor een actieve rol van de overheid om te zorgen dat de traditie van Zwarte Piet niet kwetsend is voor mensen, maar pleit nergens voor een verbod.
“Ik vind het goed dat ze niet zeggen dat de overheid Zwarte Piet moet verbieden. Ze geven aan dat de traditie er voor iedereen moet zijn, dat is precies wat ik ook zeg”, aldus Asscher in een reactie. “Ook al is het een oude traditie, de overheid moet zich ervoor inspannen dat het een feest is voor iedereen en daar ben ik het mee eens.”
Volgens Asscher is de traditie al heel snel aan het veranderen, met creatieve invullingen van gekleurde pieten. Asscher gaat zorgen dat het debat tussen voor- en tegenstanders op een ‘normale en beschaafde manier’ verder kan. Iets opleggen of verbieden wil hij zeker niet.
Premier Mark Rutte had het rapport nog niet gelezen, maar reageerde vrij laconiek. Hij herhaalde dat Zwarte Piet geen staatsaangelegenheid is, de politiek kan alleen maar het debat erover faciliteren. “Hoe het ventje zich ontwikkelt is aan de samenleving.” Wel ziet hij dat in de toekomst Zwarte Piet ‘een heel brede verschijningsvorm’ zal krijgen. Het is ‘veel belangrijker’ dat door de discussie over Zwarte Piet de pijn bij grote groepen in de samenleving over discriminatie en racisme naar boven is gekomen.
VN-rapport (PDF)
ANP
